Γιατί τα χαρισματικά παιδιά μπορούν να λύσουν ένα πρόβλημα πολύ γρήγορα χωρίς ωστόσο να μπορούν να περιγράψουν τα ενδιάμεσα στάδια; Γιατί μπορούν να λύσουν ένα πρόβλημα με πολύ δομημένο και πολύ γραμμικό τρόπο και να κάνουν λάθος σε μια απλή αριθμητική πράξη; Γιατί επηρεάζονται περισσότερο ή μπορεί να επηρεάζονται ελάχιστα από αισθητηριακούς περισπασμούς –οπτικούς, ακουστικούς, απτικούς, κλπ– από ό,τι οι μη-χαρισματικοί; Γιατί μπορούν να μάθουν πολύ εύκολα, να απομνημονεύσουν μεγάλες ποσότητες πληροφορίας αλλά όχι να «παπαγαλίσουν»; Γιατί μπορούν να ασχολούνται με πάρα πολλά πράγματα ταυτόχρονα ή πάλι μπορούν να εστιάζουν σε ένα μόνον πεδίο και να ασχολούνται με αυτό εις βάθος; Τι είναι αυτό που επηρεάζει την ικανότητά τους να εστιάζουν, να αναλύουν, να αποφασίζουν, να δρουν και να αντιδρούν με συγκεκριμένους τρόπους στα εξωτερικά αισθητηριακά ερεθίσματα;
Οι απαντήσεις βρίσκονται στην δομή και στον τρόπο λειτουργίας του χαρισματικού εγκεφάλου. Ο εγκέφαλος των χαρισματικών είναι δομημένος με διαφορετικό τρόπο. Τα χαρισματικά παιδιά εμφανίζουν αξιοσημείωτα διαφορετικά μοτίβα ανάπτυξης του εγκεφάλου σε σχέση με τα παιδιά με μέση και υψηλή νοημοσύνη, αλλά και μεταξύ τους.
Οι νευροεπιστήμες μάς έχουν δώσει τα τελευταία χρόνια απαντήσεις και μπορούμε από διαχρονικές έρευνες σε χαρισματικούς ανθρώπους να αποδείξουμε πλέον με επιχειρήματα –και όχι απλά να υποστηρίξουμε– τον άτυπο εγκέφαλο και την άτυπη λειτουργία του εγκεφάλου των χαρισματικών και τις διαφορές στις εκτελεστικές λειτουργίες που εδράζονται στην εγκεφαλική κυριαρχία και μπορούν επίσης να εξηγήσουν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι χαρισματικοί σε αισθητηριακά, συναισθηματικά και κοινωνικά ζητήματα και μπορούν να μας πουν γιατί τα χαρισματικά άτομα συμπεριφέρονται διαφορετικά.
Βάσω Ανδρούτσου, Συστημική θεραπεύτρια, Πρόεδρος Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων Χαρισματικών και Ταλαντούχων Παιδιών, Ελένη Ζώη, Ψυχολόγος, Συστημική θεραπεύτρια.
Μελέτη περίπτωσης χαρισματικού ενήλικα
<<Όταν ήμουν ακόμα στο δημοτικό και είχε αρχίσει να αναγνωρίζεται η χαρισματικότητα μου, δεν είχα συνειδητοποιήσει τι ακριβώς σήμαινε. Ακόμα δεν το έχω συνειδητοποιήσει, αλλά ειδικά τότε δεν είχα ιδέα για το πώς να διαχειριστώ την πληροφορία ότι ήμουν διαφορετικός. Δεν ένιωθα τόσο διαφορετικός και ακόμη δεν νιώθω κάτι τέτοιο κυρίως γιατί έχω μόνο τη δική μου οπτική: δεν ξέρω πως νιώθει κάποιος φυσιολογικός άνθρωπος γιατί για εμένα η δικιά μου η ύπαρξη είναι ''φυσιολογική''.
Παρόλα αυτά το σχολείο είχε αρκετές δυσκολίες. Δεν θυμάμαι πολλά πράγματα από την παιδική μου ηλικία, οι αναμνήσεις ακόμα και από το λύκειο είναι λίγες αλλά θυμάμαι ότι το σχολείο ήταν μία κατά κανόνα βαρετή υπόθεση που δεν μου κινούσε το ενδιαφέρον. Πέρασα όλα τα σχολικά μου χρόνια κάνοντας κυκλάκια στο θρανίο μου τα οποία έσβηνα στο διάλειμμα για να τα ξανακάνω την επόμενη ώρα.
Στην αρχή δεν είχα κάποιο πρόβλημα με την κατανόηση των μαθημάτων και θυμάμαι την αίσθηση πως όλα μου ήταν ήδη γνωστά, τα είχα ήδη διαβάσει ή είχα ήδη σκεφτεί, αλλά ένα από τα κυριότερα παράπονα των δασκάλων μου ήταν η απουσία της συμμετοχής μου στο μάθημα. Δεν έμπαινα ποτέ σε διαδικασία να απαντήσω σε ερωτήσεις και ένας από τους λόγους γι' αυτό, αν και όχι ο μοναδικός, ήταν ότι δεν έβρισκα νόημα να απαντήσω σε ερωτήσεις που μου φαίνονταν απολύτως στοιχειώδεις.
Κάποιος θα μπορούσε να το δει ως θετικό, ήμουν έξυπνος και όλα μου έρχονταν εύκολα αλλά δεν ήταν όλα έτσι. Σίγουρα τότε φαινόταν έτσι και σε μένα αλλά αυτό είχε και ως αποτέλεσμα να ''επαναπαυτώ'', θεωρώντας ότι το μέλλον μου είναι προδιαγεγραμμένο και δεν θα χρειαστεί προσπάθεια για να πετύχω τους στόχους μου. Σε αυτό δεν βοήθησε και η περιρρέουσα γύρω μου αίσθηση ενός ρεύματος κάτω από την επιφάνεια γεμάτο προσδοκίες καλυμμένος από τον έπαινο (θα πας στο MIT θα πάρεις Νόμπελ!).
Τώρα ίσως να ακούγεται αστείο και δεν μπορώ να είμαι σίγουρος για το πως όντως συνέβησαν τα πράγματα, αλλά τότε σε ένα παιδί του Δημοτικού αυτό φαίνονταν ένα πλήρως σοβαρός στόχος -και τα παιδιά θα έλεγα ότι συχνά νιώθουν πως οι στόχοι που βάζουν οι γονείς δεν έχουν εναλλακτική. Οπότε από τη μία ένιωθα το μέλλον μου γεμάτο επιτυχίες χωρίς προσπάθεια γιατί ήμουν χαρισματικός και από την άλλη είχα να πετύχω στόχους που ακόμα και τότε καταλάβαινα ότι ήταν γιγάντιοι.
Καθώς πέρασε ο καιρός και προχώρησα σε ανώτερα επίπεδα εκπαίδευσης και αυτά τα ''όνειρα'' άρχισαν να απομακρύνονται όλο και περισσότερο από την πραγματικότητα, άρχισα να νιώθω απογοήτευση από εμένα διότι πλέον δεν μου ήταν απλό το να καταλάβω το αντικείμενο που διδασκόταν -έτσι όπως διδάσκονταν τουλάχιστον- και καταλάβαινα πως η χαρισματικότητα δεν ήταν αυτό που νόμιζα και από άλλους, ένιωθα απογοήτευση που πίστευαν πως χαραμίσω τις ικανότητές μου.
Αυτή η αίσθηση με έχει ακολουθήσει ακόμα και σήμερα και έχει εσωτερίκευση πλήρως. Συχνά εκνευρίζομαι και απογοητεύομαι με τον εαυτό μου όταν δυσκολεύομαι να κατανοήσω κάποια έννοια. Ακόμα και τώρα στο πανεπιστήμιο κάποια πράγματα τα καταλαβαίνω κατευθείαν και χωρίς καμία προσπάθεια ενώ άλλοι τα θεωρούν πολύ δύσκολα -και δεν αναφέρομαι απαραίτητα σε αυτά που έχουν να κάνουν με τις σπουδές- ενώ πράγματα που για άλλους είναι πολύ απλά μπορεί να εξακολουθούν να μην τα καταλαβαίνω ακόμα και μετά από πολύ μεγάλη προσπάθεια.
Ο,τι και αν κάνω νιώθω πως δεν είναι αρκετά καλό πως δεν είναι ολοκληρωμένο ακόμα και αν οι γύρω μου μου λένε το αντίθετο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα το ότι όταν ξεκινάω να σχεδιάζω να κάνω κάτι θέλω να είμαι 100% σίγουρος για το αποτέλεσμα, οπότε πολλές φορές δεν κάνω πράγματα γιατί πιστεύω ότι εφόσον υπάρχει πιθανότητα να αποτύχω, δεν αξίζει δεν πρέπει να προσπαθήσω ακόμα και για εντελώς ακίνδυνα πράγματα.
Πέρα από αυτά νιώθω πως δεν έχω τη συναισθηματική χωρητικότητα για σχέσεις με άλλους, όχι επειδή δεν τους καταλαβαίνω ή δεν με καταλαβαίνουν, αλλά επειδή απλά δυσκολεύομαι να συνδεθώ μαζί τους. Έχω άτομα που θεωρώ κοντινούς μου φίλους, αλλά μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού και με περίσσευμα πολλών δαχτύλων.
Δεν έχω ιδιαίτερη ενσυναίσθηση ακόμα και για κοντινά μου πρόσωπα και συχνά πρέπει να σκεφτώ ενεργά για να αναγνωρίσω το πώς αισθάνονται. Τα συναισθήματά μου δεν είναι τόσο έντονα: νιώθω χαρούμενος, λυπημένος, σε ένταση και τα λοιπά, αλλά όχι σε βαθμό που νομίζω νιώθουν άλλοι. Γι' αυτό και τους είναι πολύ δύσκολο να καταλάβουν πώς αισθάνομαι ακόμη και σε πολύ έντονες στιγμές.
Επίσης δεν έχω ισχυρή αίσθηση του εαυτού, υπήρχαν αρκετές φορές στο παρελθόν που ένιωθα πως δεν υπάρχω καν ως προσωπικότητα, μόνο ως φυσικό αντικείμενο. Αυτό δεν συμβαίνει πια αλλά ακόμα δεν έχω καταλήξει στο ποιος είμαι.
Έχω φτάσει στο στάδιο της ζωής μου που πρέπει να αποφασίσω πως θα προχωρήσω επαγγελματικά και κοινωνικά, αλλά αυτή η απάντηση αντί να πλησιάζει αισθάνομαι πως απομακρύνεται όλο και περισσότερο.
Δεν θέλω να παρουσιάσω τη χαρισματικότητα μου σαν μία κατάρα που μου έχει καταστρέψει τη ζωή, αλλά θέλω απλά να δείξω ότι τουλάχιστον στη δική μου περίπτωση, έχει παρά την υποστήριξη και την αποδοχή των γονέων μου, πολλές αρνητικές πλευρές που με έχουν επηρεάσει σημαντικά.>>
Διεπιστημονικό Συμπόσιο 'Πώς μαθαίνει ο εγκέφαλος', Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Μοιραστείτε το άρθρο
Τελευταίες Αναρτήσεις
