Νευρωνική σύνδεση μεταξύ γενναιοδωρίας και ευτυχίας

Νέα έρευνα δείχνει ότι μικρές πράξεις γενναιοδωρίας ενεργοποιούν στον εγκέφαλο μια “ζεστή λάμψη” που χαρακτηρίζει αυξημένα επίπεδα ευτυχίας. Τα δεδομένα απεικόνισης του εγκεφάλου έδειξαν επίσης ότι οι ‘τσιγγούνηδες’ άνθρωποι, που ενεργούσαν αποκλειστικά για το συμφέρον τους, ήταν λιγότερο ευχαριστημένοι και δεν έδειξαν τη συγκεκριμένη “ζεστή λάμψη” κατά τη λειτουργική μαγνητική τομογραφία (functional Magnetic Resonance Imaging – fMRI).

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης συνεργάστηκαν με διεθνή ομάδα ερευνητών για να σχεδιάσουν ένα πείραμα που βασίζεται στις νευροεπιστήμες και στόχο να διερευνήσουν για πρώτη φορά περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη γενναιόδωρη συμπεριφορά και την ευτυχία ταυτόχρονα.

Η ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, με επικεφαλής τον Philippe Tobler και τον Ernst Fehr, ενδιαφέρθηκε ειδικά να προσδιορίσει το βαθμό γενναιοδωρίας που ήταν απαραίτητο για να φωτίσει ο εγκέφαλος στο fMRI με αυτό που ονομάζουν στη συμπεριφορική οικονομική “ζεστή λάμψη”.

Πριν ξεκινήσει το πείραμα, οι συμμετέχοντες στη μία ομάδα κλήθηκαν να δεσμευθούν προφορικά ότι θα είναι γενναιόδωροι με τους άλλους. Στο πλαίσιο του πειράματος, η ομάδα αυτή κλήθηκε επίσης να αποδεχθεί ότι η συμπεριφορά τους αυτή θα είχε κάποιο προσωπικό οικονομικό κόστος. Τα άτομα στην άλλη ομάδα (ομάδα ελέγχου) έλαβαν οδηγίες να συμπεριφέρονται γενναιόδωρα μόνο προς τον εαυτό τους και να είναι ιδιαίτερα τσιγγούνηδες με τους άλλους. Στη συνέχεια και για τέσσερεις βδομάδες, όλοι οι συμμετέχοντες στη μελέτη έλαβαν ένα χρηματικό ποσό που θα μπορούσαν να ξοδέψουν σε κάποιον άλλον ή να δαπανήσουν για τον εαυτό τους. Σε διάφορες πτυχές αυτού του πειράματος, λήφθηκαν πολλές αποφάσεις σχετικά με γενναιόδωρες ή εγωιστικές συμπεριφορές, καθώς οι συμμετέχοντες παρατηρήθηκαν στο fMRI. Έτσι οι ερευνητές μπόρεσαν να εντοπίσουν συγκεκριμένες περιοχές του εγκεφάλου που ‘φώτισαν’ σε περιόδους γενναιοδωρίας.

Εγκεφαλική σχέση μεταξύ γενναιοδωρίας και ευτυχίας

Το πείραμα έδειξε ότι ο εγκέφαλος εκείνων που επέδειξαν γενναιοδωρία προς τους άλλους δραστηριοποιήθηκε σε περιοχές που συνδέονται με την ευτυχία και την αίσθηση ανταμοιβής. Αντίθετα, όσοι κράτησαν όλα τα χρήματα για τον εαυτό τους παρουσίασαν σημαντικά λιγότερη νευρική δραστηριότητα σε αυτές τις περιοχές του εγκεφάλου και δεν κατέγραψαν τη λεγόμενη ‘ζεστή λάμψη’.

Μια από τις πιο εκπληκτικές πτυχές αυτής της μελέτης είναι ότι το μέγεθος της γενναιοδωρίας δεν συσχετίστηκε άμεσα με το βαθμό ευτυχίας ή ικανοποίησης κάποιου. Πολύ μικρές ποσότητες γενναιόδωρης συμπεριφοράς μπορούσαν να προκαλέσουν τη ‘ζεστή λάμψη’ της ευτυχίας. “Δεν χρειάζεται να γίνει κανείς ‘μάρτυρας’ για να νιώσει πιο ευτυχισμένος, αρκεί να είναι λίγο πιο γενναιόδωρος”, δήλωσε ο Philippe Tobler.

Soyoung Q. Park, Thorsten Kahnt, Azade Dogan, Sabrina Strang, Ernst Fehr, Philippe N. Tobler. A neural link between generosity and happiness. Nature Communications, 2017; 8: 15964
https://www.nature.com/articles/ncomms15964